Friday, April 03, 2020

PAGKABALISA SA ISIP DAHIL SA COVID-19


Sa isang banda, bukod duon sa mga taong kailangang lumabas ng bahay upang humanap ng pagkakitaan, ramdam ko ang ilang tao na hindi mapigilang lumabas ng bahay kahit kailangang pumirme sa loob ng kanilang pamamahay.  Ramdam ko ang pinagdadaanan nilang mga takot at sobrang lungkot na tumatakbo sa kanilang isip.  May epekto ang home quarantine – ito ay ang pagkabagot at sobrang lungkot sa isip.  Kung sa maghapon ay wala kang nakikita kundi ang apat na sulok ng iyong bahay, dadalawin at dalawin ka talaga ng pagkainip.  Iyung kapag nasa bahay ka at walang ibang pumapasok sa iyong isip kundi iyung mga  malulungkot at nakakatakot na nangyayari sa paligid, aatakihin ka talaga ng pagkabalisa ng kaisipan.  Sa usaping medesina at pangkalusugan, nakakaranas ang ilang tao ng pagkabalisa sa kaisipan (mental distress) na nagpapalala sa kanila kapag nasa loob ng bahay.

Kung ako na isang likas na nasa bahay lang ay nakaranas ng pagkabagot sa bahay, iyun pa kayang mga taong sanay o likas ang personalidad na laging nasa labas ng bahay?  Napakahirap kapag dinalaw ka ng pagkabagot at pagkabalisa ng isip.  Alam na alam ko ito dahil may personal na karanasan ako sa ganito at sasabihin ko, para kang mawawala sa katinuan.  Pero para sa ating kaligtasan ay kailangang lumagi tayo sa loob ng ating bahay.  Para sa ikatatapos ng pandemniya na ito ay kailangan natin itong gawin.  Hindi ordinaryo at malaiit na bagay ang kinahaharap natin ngayon.  Kung mahirap para sa iyo ang magkulong sa loob ng pamamahay, kailangang magtiis ka.  Kailangang paglabanan mo ito.  Isipin mo na lang na pagkatapos ng lahat ng ito, muli mong mararanasan ang makita ang mundo at malanghap ang sariwang hangin.  Tandaan mo na lang na hindi naman ito permanente. 

Para sa akin, ang bahay ang pinakamaganda, pinakaligtas at pinakakomportableneg lugar kaya walang problema sa akin ang mamalagi nang maghapon at magdamag sa loob ng bahay kahit ilang araw pa man yan.  Kaya kong palipasin ang bawat araw nang napakabilis.  Ngunit para sa mga taong nakakaranas ng mental distress, kailangan ninyong hanapan ng pagkakalibangan ang inyong pag-iisip.  Kailangan ninyong tingnan ang mabuting maidudulot ng nasa loob ng bahay, at isipin ninyo na sa bawat hindi magandang nangyayari ay may kabutihan pa rin itong naibibigay sa atin.  Kung nababagot ka, kailangang hanapan mo ng lunas ang pagkainip sa loob ng bahay.  Bakit hindi mo ito gawing pagkakataon na magkausap-usap ang buong pamilya?  Makipaglaro ka o turuan sila sa pakikipaglaban sa buhay o sa paaralan.  Gawin mo itong pagkakataon na ikuwento mo sa iyong mga anak kung ano ang iyong buhay nuong ikaw ay katulad pa lang nila na bata pa.  Gawin mo itong pagkakataon upang makipagkwentuhan ka sa iyong mga magulang at kapatid.  Kausapin mo ang mga kasama mo sa bahay, magtanong ka sa kanila kung ano ang kanilang mga karanasan sa eskwelahan, kapit-bahay, mga kaibigan at sa trabaho.  O baka ito na ang pagkakataon na kausapin mo ang kasama mo sa bahay tungkol sa dinadala mong suliranin kung meron man.

Habang nasa gitna ng krisis na dulot ng COVID-19, marami pang maaaring gawin upang labanan ang lungkot.  Maaari mo ring gawin itong pagkakataon na hanapin ang iba mo pang kayang gawin.  Baka kaya mong magsulat ng mga kwento, tula, at kanta.  O baka kaya mo ring magpinta. O sa makabagong panahon ngayon, baka marunong ka palang mag-vlog, bakit hindi mo subukang gawin?  O maaari din namang  may iba ka pa palang talento.  Mapalad tayo at nabubuhay tayo sa panahon ngayong napakarami ng pagpipiliang mapaglilibangan sa internet at social media.  Maraming mga nakakatuwang palabas ang maaari mong panoorin upang mawala ang mga bumabagabag sa isip mo dahil sa COVID-19.  Isa ito sa nakatulong upang mapaglabanan ko nuon ang takot at lungkot, maaaring makatulong din sa iyo.

Totoong nasa Diyos ang awa, nasa tao ang gawa.  Sa kabila ng mga pagsisikap mong hanapin ang makakapagpatahimik sa iyong isip, isa sa napakalaking magagawa upang labanan ang dinaranas na lungkot ay ang lumapit ka sa Diyos o magbalik-loob sa Diyos.  Sa bawat dinaranas nating kabiguan, kalungkutan at kahirapan, hindi ba’t malaking kaluwagan sa dibdib kapag ikaw ay nagdasal?  Ibigay mo sa Kanya ang iyong buhay at mararamdaman mo ang kapanatagan ng isip at dibdib.  Siya ang mamamahala at maniniwala ka na ang lahat ng ito ay matatapos din.

No comments: