ANG AMING BAHAY

Maliit lang ang harapan ng bahay namin ngunit sa magkakaibang pagkakataon, pinagkasya kong pagtaniman iyon ng mga halaman tulad ng pechay, okra, mga San Francisco, Celia, Five Fingers, Dapo, kahit kaktus, may taon na kahit Bermuda grass ay aking itinanim at marami pang iba na hindi ko alam ang mga pangalan.  Ang maliit na bakuran na ito na naging lagayan ng kulungan ng aming rabit, talian ng aso, minsan na ring pinaglagakan ng hawla ng ibon, lagayan ng drum, naging labahan at naging garahehan ng tricycle.  Ito ang lugar na madalas magharap-harap para mag-usap-usap at lugar na pinupuwestuhan kapag nanonood ng prusisyon.  At oo, maliit man ito ay dito rin nagluluto kapag naisipan ng mga kaibigan na magkainan sa bahay namin.  Marami na itong nasaksihang mga kwento at naitagong ala-ala.  Ang dating halamang Violeta na nagsisilbing bakod, lumipas ang panaho’y naging kawayan hanggang paderan at nilagyan ng mga bakal upang siyang maging matibay na bakod. 

Matanda na ang bahay namin.  Dito nagsimula ang mga magulang ko nuong unang bahagi ng kanilang buhay.  Lumaki kaming lahat na magkakapatid dito at dito na rin kami tumanda.  Sa mahabang panahon ay ito ang aming naging kanlungan, silungan at tahanan kaya mahal ko ito kahit luma ng tingnan, marami ng kinumpuning sira at napag-iiwanan na ng mga katabing-bahay.  Marami akong ala-ala na nakapaloob dito tulad pag-gawa ko ng mga latang kaladkad tuwing bagong taon, mga inipon kong tansan na ginagawang laruan, pag-aalaga ng gurame, pamimintana tuwing umuulan, pag-akyat sa bubungan, takot sa pag-bukas ng ilaw kapag sumasapit ang gabi at kapag walang kuryente at marami pang iba.  Ang kuwarto, balkonahe at banyo ay minsang naging saksi sa mga kalungkutan ko hanggang sa pag-iyak ko.  Nuon pa, bata pa lang ako ay palagay na ang loob ko kapag ako ay nasa loob ng aming bahay dahil dito ay wala ng ibang tao ang nakatingin sa akin.  Hindi ito malaki, magara at maganda pero gustong-gusto ko ito at naging katulong ako sa pag-aalaga dito upang manatili ito sa loob ng mahabang panahon.  Kapag bagong isis ang aming sahig o hagdan, nakakapagod man ay kapag natapos ko na ang gawain ay maginhawa ang pakiramdam ko.  Siguro ay dahil malamig ang sahig na kahoy kapag bagong kuskos.

Hindi ako metikuloso at maselan pagdating sa kalinisan sa bahay na yung tipong kahit kaliit-liitang alikabok ay nakikita o iyung kahit sandali ay hindi nagugulo at dumudumi ang bahay.  Iyung nasa tamang lugar lang ang kinalalagyan ng mga bagay-bagay ay sapat na sa akin.  Ibig kong sabihin, kung ang silid-kainan ay para lamang sa pagkain, ayaw kong makakakita ng mga gamit at bagay na hindi pang-kainan tulad ng sapatos, sampayan ng damit, tv at iba pa.  Kahit sa salas, ayaw kong makakakita ng mga laruan, gamit sa eskwela o gamit sa pag-aayos sa sarili.  Ang gusto ko, kapag salas ay sopa, lamesita at may ilang litrato lamang ang naroroon.  Sa kusina, kuwarto at balkonahe, ayaw ko ng maraming abubot na mga naka-lagay at walang maraming kulay na nakikita.  Kung ang tema ko ay puti, hanggat maaari ay ayaw kong mahaluan ng ibang kulay ang aking gamit.  Kaya ayaw ko ng marami, naglalakihan at magagarbong gamit at kasangkapan ang naka-hilera sa loob ng bahay.  Mas kakaunti ang mga nakikita ay mas maganda sa akin dahil mas maaliwalas at mas malinis.

Luma na nga ang aming bahay ngunit luma man ito ay matibay naman at buo ang loob nito dahil na rin siguro sa mga nakapamahay na nag-aalaga dito.  Mula nuon hanggang ngayon ay dito pa rin ako umuuwi.  Mahal ko ang aking kinagisnan at kinalakihang bahay na itinayo ng aking mga magulang dahil dito nabuo ang aking pagkatao.  Kung sakaling magkakaroon ako ng sarili kong bahay, aalagaan ko ito kung paano ko inalagaan ang aming matandang bahay at ilagay ko dito kung ano ang mga nasa puso at isip ko.  Mula sa silid-tulugan, palikuran at paliguan, silid-kainan, lutuan at pamingalan, bodega hanggang sa pinto, dungawan, haligi, dingding, kisame, sahig at bakuran – gusto kong makita sa mga ito ang lahat ng aking nalalaman, paniniwala at kagustuhan.  Payak lang ang gusto kong maging bahay dahil ang ganuon din ang aking ugali, personalidad, pangarap at buhay.