Sa kasalukuyang kultura ng pagsusulat ngayon na naglipana ang mga
binabayaran upang magsulat ng huwad na balita at inpormasyon, hindi maaring
mangyari na maging pangkaraniwan na lang ito, katanggap-tanggap at hindi
pag-ukulan ng pansin. Unang-una, mali dahil masama ang magsinungalin at
mangloko. Kung magsusulat ka para gawing tama ang mali o gawing mali ang
tama para paburan ang isang paksa, maliwanag na pangloloko ito. Sabihin
mo mang isinulat mo lang ang mga bagay-bagay dahil iyun ang trabaho mo, siguro
ay dapat ka ng mag-isip na magpalit ng trabaho dahil kung alam mo na ngang mali
at makakasama sa sitwasyon at makakasira sa isang tao o bagay, hindi na ito
marangal na trabaho na dapat mo pang ipagpatuloy. Mali ang pangkabuhayan
mo na nanggaling sa pangguglo ng bayan at taong-bayan na siyang ipinangkakain
mo sa sarili at sa pamilya mo.
Sa isang banda, sabihin nating nagkataon na iyung ipinasusulat na
babayaran sa iyo ay iyun din ang pansariling-pagkakaalam mong tama (tama man o
mali sa pangkalahatan), kapag ganon ay may bahid na ng pagdudua ang iyong
kakayahan at katauhan. Propaganda, hindi ito simpleng pagsasabi lamang ng
katotohanan at kalayaan sa pamamahayag dahil pera ang unang-unang dahilan mo
upang wasakin ang mga tao o bagay-bagay. Ang pera ay ugat ng kasamaan
kaya wala ka ng malasakit, pakiramdam, at pakialam sa responsibilidad mong itaas
ang dignidad ng pagsusulat, panatilihin ang patas, at huwag ilagay sa kahihiyan
at kasiraan ang kapwa o bagay-bagay.
May apat na senaryo ng pagsusulat ng impormasyon: 1.) iyung alam
mong tama na tama talaga, 2.) iyung alam mong mali na mali talaga, 3.) iyung
hindi mo alam na tama pero mali pala talaga, 4.) at iyung hindi mo alam na mali
pero tama pala talaga. Alinman sa mga ito, sa mga taong binabayaran upang
magsulat ay nalalagay sa malaking katanungan ang kanilang integridad at
dignidad. Nagiging dahilan na lamang ang pagsusulat dahil binabayaran
sila at maaaaring hindi iyun ang kanilang nasasa-loob. Kung ikaw ay
nagsusulat ng mga bayarang-propaganda sa ikagaganda o ikapapangit ng isang tao
o bagay-bagay, nagkakasala ka sa mga nilalang at nilalabag mo ang Banal na
kautusan. Kung ikaw naman ay kusang-loob na nagsusulat nang walang
intensyong i-mali ang paksa, ang pagkakamali mo ay mayroon kang dinudumihang pag-iisip
ng ibang tao. Pero bilang mambabasa,
nasa atin ang matuto tayong alamin ang mga totoo at maging matalino na iwasan
ang mga hindi dapat paniwalaan.
Ako na nagsusulat nang walang materyal na kabayaran, kung sabihing
mali man ang mga isinusulat kong pinapaniwalaang tama at dapat, hindi ko
matatanggap na mas masahol pa ako sa mga bayarang manunulat. Sabi’y
kailangan lang nilang gawin ang magsulat na trabaho lang at duon sila
binabayaran na para bang wala silang magagawa kundi magsulat tama man o mali,
kompara sa nagsusulat ng mali nang walang pumipilit dahil iyun ay mula sa puso
at isip nila na iimpluwensiya sa mga mambabasa. Ganun pa man, hindi ko pa
rin magugustuhan ni ang maihalintulad o maihambing sa kanila dahil ang hangarin
ko sa pagsusulat ay malinis, bukal sa kalooban at walang kabayang pera.
Hindi ako makakapayag na mas masahol pa ako sa kanila dahil hindi na ito
tungkol sa binabayaran o hindi, tama o mali ang pinapaniwalaan kundi tungkol na
ito sa katapan at uri ng pagkatao.
Ikaw na binabayaran upang gawin ang magsusulat ng mga huwad na
balita at propaganda at kayong mga tumutulong sa pagpapakalat ng mga ito, mas
masahol pa kayo sa mga nagtataksil sa bayan sa pag-iiba ng kasaysayan.
Mas masahol pa kayo sa mga terorista na sumisira sa kinabukasan. Mas
masahol pa kayo sa mga puta na nagpapasasa sa ibinabayad ng ibat-ibang interes.
Mas masahol pa kayo sa anay na bumabalahura at wumawasak sa sistema ng
pagsusulat. Mas masahol pa kayo sa mga bayarang mamamatay-tao na
tumatapos ng pangarap ng kinitilan ng buhay. Mas masahol pa kayo sa mga
hayop na hindi nag-iisip. Kapag binubuhayan ng loob, pinapalakas ang
pwersa at tinutulungan mong mamayagpag ang mga may kurap na kaisipan, kadawit
ka sa kasalanan dahil kasabwat ka sa pagwasak ng bayan.
No comments:
Post a Comment